ผ้าตีนจกแม่แจ่ม

อำเภอแม่แจ่มเป็นอำเภอเล็กๆ ตั้งอยู่ในหุบเขา และมีภูเขาล้อมรอบ ทิศตะวันออก

ติดกับดอยอินทนนท์ มีลำน้ำแจ่มซึ่งเป็นลำน้ำสายหลักไหลผ่านตรงกลาง สองฝากฝั่งจะเป็นชุมชนและ

หมู่บ้านตั้งอยู่ตามเชิงเขา จากหมู่บ้านจะเป็นทุ่งนาจนถึงริมน้ำ

นอกจากนี้ยังมีลำน้ำเล็กๆ ซึ่งเรียกตามชื่อหม่บ้านต่างๆที่ลำน้ำไหลผ่าน

เช่น น้ำแม่แรก น้ำแม่ปาน น้ำแม่อวม น้ำแม่ศึก น้ำแม่วาก น้ำแม่มะลอ ฯลฯ

โดยลำน้ำทุกสายจะไหลลงลำน้ำม่แจ่ม วิถีชีวิตของคนแม่แจ่มส่วนใหญ่

จึงผูกพันกับการประกอบอาชีพทางเกษตรและงานทางศิลปหัตถกรรม

โดยเฉพาะการทอผ้าตีนจกอันคงเอกลักษณ์ในวิถีชีวิต

ประเพณีวัฒนธรรม ซึ่งสืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษ ด้วยลักษณะดังกล่าว

จึงทำให้ช่างทอตีนจกแม่แจ่ม มีจิตใจเยือกเย็น ยิ้มแย้มแจ่มใส

สร้างสรรค์ผลงานที่มีความสวยงามโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น

จุดกำเนิดผ้าตีนจกแม่แจ่มเท่าที่สืบค้นพบอยู่ที่บ้านอาฮาม หมู่ที่ 4ตำบลท่าผา อำเภอแม่แจ่มจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นที่ตั้งบ้านเรือนของพญาเขื่อนแก้ว พญาไจย

ผู้ปกครองเมืองแจ่มสมัยนั้น ทั้งสองท่านได้เดินทางจากเชียงรายเป็นเชื้อเครือ

ของพญาผู้ปกครองเชียงใหม่ นอกจากนั้นยังมีบริวารที่เกี่ยวข้องติดตามมา

อีกหลายคนทั้งจากเชียงแสนและลำปาง

ปัจจุบันช่างทอตีนจกแม่แจ่มสายตระกูลดั้งเดิมตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนอยู่กระจัดกระจายตามหมู่บ้านต่างๆ เช่น บ้านอาฮาม บ้านทัพ บ้านยางหลวง บ้านไร่ บ้านท้องฝาย บ้านเหล่าป่าก่อ บ้านห้วยไห บ้านไหล่หิน บ้านนาเรือน บ้านเหล่า บ้านผานัง บ้านแม่ปาน บ้านสองธาร

บ้านต่อเรือ บ้านกองกาน บ้านเจียง บ้านพร้าวหนุ่ม บ้านแม่ศึก บ้านสบลอง บ้านแม่นาจร

โดยช่างทอเหล่านี้ยังคงรักษาศิลปะการทอตีนจกที่เป็นเอกลักษณ์

ของแม่แจ่มไว้ได้อย่างเหนียวแน่น